संस्कृत भाषाया: विवरणम्

Sanskrit through the lens of Yoga

• • 1. भाषा अर्थात् यद् मनस्सु गम्भीर प्रभावं स्थापयातुं शक्याम :|

       • Bhasha means when in the mind a deep effect can be established, i.e. a Psycholinguistic Language.

    2. भाषा अर्थात् न केवलं वाक् मध्ये  वदनं यद् कर्तुं इत्यैव |

       • Bhasha meaning not only a spoken language by which to communicate

    3. Bhasha is a means of deep Communication

       • भाषा समाख्याति तन्त्रम् |

       • ख्याति किं |

       • ‘खम्’ अर्थात आकाश: | आकाशे शब्दम् जायते | तर्हि ख्याति इत्युक्ते शब्दस्य  मूलार्थ: |

• Compared to other languages what are Sanskrit’s unique properties?

  • अन्य भाषायां उपमा कर्तुं चेत् संस्कृत भाषायां किं विशेषगुणानि ?

• We accept it to be Language of the Gods.

  • एतत् वयं देव भाषां स्वीकुर्म: | 

• Why is it said to be Deva BhAshA?

  • किमर्थं एतत् देवभाषा अवदत् ?

• It is not only because Devas are speaking between themselves in Indra Loka

  • इन्द्रलोकस्य देवा: तेषां: मध्ये वार्तालपम् कुर्वन्ति इत्येक कारणेन नैव 

• It is because these Devas are neurobiological processes created by Sanskrit to drive our Psychic Intelligence

  • संस्कृत भाषाया कृत्वा देवा: मम अन्तरङ्गे विद्यमान शक्ति प्रभावितुम् |

  • तदनन्तरम् अस्माकम् अन्तरङ्गे आत्मा देवाया: सह सूक्ष्म वार्तालपम् भवति |

  • यदा एतत् सूक्ष्म वार्तालपम् श्रवणं कुर्म: तदा अस्माकम् जीवने सुप्रणीति उद्भविश्याम: |

9. There are many unique properties to create Devas

   1. देवा: सम्यक् कृतं शक्ति: कारणेन एतत् संस्कृतं

   2. एते विशेषगुणानि बहूनि सन्ति 

10. There is a fundamental resonance to Sanskrit 

    1. संस्कृत अक्षराया: मूल प्रतिश्रुतम्  अस्ति 

11. 4 types of Sound

    1. चत्वारि वाक्‌ परिमिता पदानि तानि विदुर्व्राह्मणा ये मनीषिण: |

    2. तानि विदुर्व्राह्मणा ये मनीषिण: गुहा त्रीणि निहिता नेङ्गयन्ति तुरीयं वाचो मनुष्या वदन्ति ॥ R.V. 1.164.45 || 

    3. Four are the definite grades of speech: those Brahmans who are wise know them : three deposited in secret, indicate no meaning: men speak the fourth grade of speech. (H.H.Wilson).

    4. अक्षराया: त्रिविध प्रतिश्रुता: सन्ति 

       1. प्रथमं Physiological - शारिरिक्म् अथवा प्राणिक् - वैखरी

       2. द्वितीय Semantic  - मानसिक् - मध्यमा 

       3. तृतीय Thematic - बौधिक् - पश्यंती 

       4. And then beyond - परा